Çeviri öyküsüFarsça – Türkçe ilişkisiFarsçadan Türkçeye çeviri eserlerFuruğ Ferruhzad şiiri ve Leyla Sadıki Öykü örnekleri
10 Aralık 2008 Çarşamba
Bir Dil Bir Çevirmen
Çeviri ve Dil Hakları Komitemiz kasım 2008 ayından itibaren ayda bir kere Galapera Sanatevi ile ortak düzenleyeceği "Bir Dil Bir Çevirmen" etkinlikleri düzenlemeye karar verdi. Ve bu söyleşilerin ilki 25 Kasım 2008 tarihinde gerçekleştirildi. "Bir Dil Bir Çevirmen / Farsça: Makbule Aras.
Etkinliğe ait bazı fotoğrafları sizinle paylaşıyoruz.
19 Mayıs 2008 Pazartesi
Yazınsal Çeviri-Dil Atölyesi
ÇEVİRİ DİL ATÖLYESİ
ÇEVİRİ VE DİL HAKLARI KOMİTESİ
Yazınsal Çeviri-Dil Atölyesi
Bir Öykü - Bir Şiir Çevirelim
Kendimizi tanıyarak başkalarını anlama-ve-anladığımızı anlatma” iletişim serüveninin bu kapısı, ev kadınları, öğrenciler-öğretmenler, özel-resmi kuruluş çalışanlarıyla yöneticileri, kısacası, algıladıklarını kendisine özgü biçimlerde ifade etme sanatında ilerlemek isteyen, yazına ve yazınsal çevirilere ilgi duyan yaşlı-genç, kadın-erkek, yerli-yabancı her yaştan PEN Yazarlarına AÇIK.
•
Türkiye PEN Merkezi yeni bir atölyeye ev sahipliği yapıyor. Turkiye PEN Merkezi ÇEVIRİ VE DİL HAKLARI KOMİTESİ—ÇDHK tarafından yürütülecek, ve iki ay sürecek olan atölye, iki farklı seviyeden oluşacak.
İngilizce’den Türkçe’ye çeviri çalışmalarının yapılacağı atölye; orta ve ileri seviyede İngilizce bilen, her yaş ve meslek grubundan katılımcıya açık.
Dokuz hafta boyunca sürecek olan—kendimizi tanıyarak başkalarına anlatma—iletişim serüveninin bu kapısı, PEN Yazarları, ev kadınları, öğrenciler-öğretmenler, özel-resmi kuruluş çalışanları, yöneticiler, kısacası algıladıklarını kendisine özgü biçimlerde ifade etmek isteyen, edebiyata ilgi duyan her yaştan herkese AÇIK.
GENEL HEDEFLER VE AMAÇLAR
İngilizce ve Türkçede birbirini karşılayan tümce yapılarının karşılaştırmalı olarak kavranmasını sağlamak; tümce öğelerinin uygun bir şekilde kullanılmasını göstermek; bir dilde verilen bir edebi metni (öykü, şiir, tiyatro oyunu ve romanlardan bölümler) inceleyerek başka dildeki karşılığını bulmak yapısal-analitik-biçemsel kavrama ve karşılaştırmaya dayalı deyim, yan tümce, basit, birleşik ve karmaşık tümcelerin karşılıklı formüle edilmesiyle tümce yapıları ve paragrafların İngilizceden Türkçe’ye çevrilmesi.
Yazınsal metinlerden paragraf ve tam öykü-şiir çevirisi. Bu atölye de Çeviri edebi metinlerden Türkçeden İngilizceye-İngilizce’den Türkçe’ye çevirinin yapılacağı bir orta düzey çeviri dersidir. Ayrıca meslek olarak çevirmenliğin değişik yönleri tanıtılacak; ayrıca dilbiliminin değişik özellikleri, sözcük dağarcığı ve terminoloji, çeviri teorisi ve iş ahlakı gibi kimi konular da ele alınacaktır. Evde ve atölyede çokça çeviri uygulaması yapılacaktır.
Daha hızlı ve daha doğru çeviri yapma, yeni teknolojileri uyarlama ve değişen pazarı daha hızlı algılama gibi bir dizi teknik ve teknolojinin canlandırılması konusunda pratik bilgi sağlanacaktır. Yazınsal çevirinin temel sorunu, yani çevirmenin çeviri yaparken kendi yaratıcılığını devreye sokması ve çevirinin çeviri süreci ve sonrasında kaçınılmaz olarak maruz kaldığı kısıtlamalar arasındaki ilişki de konularımız arasında. Norm kavramının gelişmesi ve çevirmenin sosyal bağlamda karşılaştığı beklenti, kısıtlama ve baskılara tepkisi arasındaki etkileşim de incelenecektir.
Tarih: 05 NİSAN-31 MAYIS 2008
ATÖLYE SÜRESİ: 9 HAFTA
ATÖLYE BASLANGIÇ TARİHİ: 05 NİSAN 2008
ATÖLYE BİTİŞ TARİHİ: 31 MAYIS 2008
ATÖLYE GÜN VE SAATLERİ: CUMARTESİ, 10.30 - 13.30
05 NİSAN 2008 CUMARTESİ 10:30-13:30 Aysu ERDEN
12 NİSAN 2008 CUMARTESİ 10:30-13:30 Hasine ŞEN
19 NİSAN 2008 CUMARTESİ 10:30-13:30 Aysu ERDEN
26 NİSAN 2008 CUMARTESİ 10:30-13:30 Nevzat ERKMEN
03 MAYIS 2008 CUMARTESİ 10:30-13:30 Hasine ŞEN
10 MAYIS 2008 CUMARTESİ 10:30-13:30 Nevzat ERKMEN
17 MAYIS 2008 CUMARTESİ 10:30-13:30 Hasine ŞEN
24 MAYIS 2008 CUMARTESİ 10:30-13:30 Nevzat ERKMEN
31 MAYIS 2008 CUMARTESİ 10:30-13:30 Aysu ERDEN
KATILIM PAYI: AYLIK 100 YTL
(Atölyemiz gerek P.E.N. üyesi yazarlara gerekse dışarıdan katılmayı arzu edenlere uygun olacaktır)
HEDEF KATILIMCI NİTELİKLERİ
· Okuma-yazma ağırlıklı İngilizce temel dilbilgisine sahip olmak
· Amatör olmak
· Konuya ilgi duymak
PROGRAM
Atölye Çalışmaları,
Pratiğe yöneliktir (kısa örnek metinler üzerinde yapılır)
İki dillidir
Yazınsal metinlerde çeviriye yönelik üslup ve söz sanatları incelemelerini içerir
Karşılaştırmalı çeviri eleştirisi yapılır
Haftada 3 saattir (Cumartesi günleri)
ATÖLYE YöNETİCİLERİ
Atölyede pratiğe yönelik şu çalışmaları yapılacaktır:
1- Dilbilgisi ağırlıklı çalışmalar-tümce analizleri,
2- Çeviriye yönelik uslup ve söz sanatlarının incelenmesine, çeviride kayıplar sorununa yönelik çalışmalar
3- Çeviri eleştirisi: Çevrilmiş ve yayımlanmış metinlerin orijinalleriyle karşılaştırılması; aynı yapıtın birden fazla çevirileri yapılmışsa örnek bölümler seçilerek metinler üzerinde karşılaştırmalı çalışmalar yapılması
4- Çeviride kültürel öğelerin önemi
ÇEVİRİ MESLEK BİRLİKLERİNDEN DAVET EDİLECEK KONUKLAR KATILIMCILARLA BULUŞACAKTIR
Mesleğe yönelik bilgi verecek profesyonel çevirmenler davet edilerek, katılımcılarla buluşturulacaktır
Meslekle ilgili sorunlar tartışılacaktır
KATILIMCILARA ÖNERİLEN SÖZLÜKLER
PEN-CDHK katılımcılarına atölye koordinatörlerinin önerileri doğrultusunda aşağıdaki sözlüklerden ya da benzerlerinden en az iki tanesini edinmeleri önerilmektedir:
Türkçe Sözlük Eski TDK
Ana Yazım Kılavuzu, Ömer Asım AKSOY
Roget’s International Thesaurus
Compact Oxford Dictionary Thesaurus & Wordpower Guide
Redhouse Sözlüğü-Türkçe/Osmanlıca-İngilizce
Merriam-Webster’s Dictionary of Synonyms
Türkçe’de Yakın ve Karşıt Anlamlılar Sözlüğü, Özcan YALIM
The BBI Combinatory Dictionary of English-A Guide to Word Combinations, abc Kitabevi a.ş.
Dictionary 2007 Turkish – English, Metin YURTBAŞI (Your Treasury of Words)
Dictionary of 2007-Basic English (You can tell a word by the company it keeps), Metin YURTBAŞI
ATÖLYE YöNETİCİLERİ
1- AYSU ERDEN
Dilbilimci, edebiyat eleştirmeni, çevirmen)
ÇEVİRİ VE DİL HAKLARI KOMİTESİ
Yazınsal Çeviri-Dil Atölyesi
Bir Öykü - Bir Şiir Çevirelim
Kendimizi tanıyarak başkalarını anlama-ve-anladığımızı anlatma” iletişim serüveninin bu kapısı, ev kadınları, öğrenciler-öğretmenler, özel-resmi kuruluş çalışanlarıyla yöneticileri, kısacası, algıladıklarını kendisine özgü biçimlerde ifade etme sanatında ilerlemek isteyen, yazına ve yazınsal çevirilere ilgi duyan yaşlı-genç, kadın-erkek, yerli-yabancı her yaştan PEN Yazarlarına AÇIK.
•
Türkiye PEN Merkezi yeni bir atölyeye ev sahipliği yapıyor. Turkiye PEN Merkezi ÇEVIRİ VE DİL HAKLARI KOMİTESİ—ÇDHK tarafından yürütülecek, ve iki ay sürecek olan atölye, iki farklı seviyeden oluşacak.
İngilizce’den Türkçe’ye çeviri çalışmalarının yapılacağı atölye; orta ve ileri seviyede İngilizce bilen, her yaş ve meslek grubundan katılımcıya açık.
Dokuz hafta boyunca sürecek olan—kendimizi tanıyarak başkalarına anlatma—iletişim serüveninin bu kapısı, PEN Yazarları, ev kadınları, öğrenciler-öğretmenler, özel-resmi kuruluş çalışanları, yöneticiler, kısacası algıladıklarını kendisine özgü biçimlerde ifade etmek isteyen, edebiyata ilgi duyan her yaştan herkese AÇIK.
GENEL HEDEFLER VE AMAÇLAR
İngilizce ve Türkçede birbirini karşılayan tümce yapılarının karşılaştırmalı olarak kavranmasını sağlamak; tümce öğelerinin uygun bir şekilde kullanılmasını göstermek; bir dilde verilen bir edebi metni (öykü, şiir, tiyatro oyunu ve romanlardan bölümler) inceleyerek başka dildeki karşılığını bulmak yapısal-analitik-biçemsel kavrama ve karşılaştırmaya dayalı deyim, yan tümce, basit, birleşik ve karmaşık tümcelerin karşılıklı formüle edilmesiyle tümce yapıları ve paragrafların İngilizceden Türkçe’ye çevrilmesi.
Yazınsal metinlerden paragraf ve tam öykü-şiir çevirisi. Bu atölye de Çeviri edebi metinlerden Türkçeden İngilizceye-İngilizce’den Türkçe’ye çevirinin yapılacağı bir orta düzey çeviri dersidir. Ayrıca meslek olarak çevirmenliğin değişik yönleri tanıtılacak; ayrıca dilbiliminin değişik özellikleri, sözcük dağarcığı ve terminoloji, çeviri teorisi ve iş ahlakı gibi kimi konular da ele alınacaktır. Evde ve atölyede çokça çeviri uygulaması yapılacaktır.
Daha hızlı ve daha doğru çeviri yapma, yeni teknolojileri uyarlama ve değişen pazarı daha hızlı algılama gibi bir dizi teknik ve teknolojinin canlandırılması konusunda pratik bilgi sağlanacaktır. Yazınsal çevirinin temel sorunu, yani çevirmenin çeviri yaparken kendi yaratıcılığını devreye sokması ve çevirinin çeviri süreci ve sonrasında kaçınılmaz olarak maruz kaldığı kısıtlamalar arasındaki ilişki de konularımız arasında. Norm kavramının gelişmesi ve çevirmenin sosyal bağlamda karşılaştığı beklenti, kısıtlama ve baskılara tepkisi arasındaki etkileşim de incelenecektir.
Tarih: 05 NİSAN-31 MAYIS 2008
ATÖLYE SÜRESİ: 9 HAFTA
ATÖLYE BASLANGIÇ TARİHİ: 05 NİSAN 2008
ATÖLYE BİTİŞ TARİHİ: 31 MAYIS 2008
ATÖLYE GÜN VE SAATLERİ: CUMARTESİ, 10.30 - 13.30
05 NİSAN 2008 CUMARTESİ 10:30-13:30 Aysu ERDEN
12 NİSAN 2008 CUMARTESİ 10:30-13:30 Hasine ŞEN
19 NİSAN 2008 CUMARTESİ 10:30-13:30 Aysu ERDEN
26 NİSAN 2008 CUMARTESİ 10:30-13:30 Nevzat ERKMEN
03 MAYIS 2008 CUMARTESİ 10:30-13:30 Hasine ŞEN
10 MAYIS 2008 CUMARTESİ 10:30-13:30 Nevzat ERKMEN
17 MAYIS 2008 CUMARTESİ 10:30-13:30 Hasine ŞEN
24 MAYIS 2008 CUMARTESİ 10:30-13:30 Nevzat ERKMEN
31 MAYIS 2008 CUMARTESİ 10:30-13:30 Aysu ERDEN
KATILIM PAYI: AYLIK 100 YTL
(Atölyemiz gerek P.E.N. üyesi yazarlara gerekse dışarıdan katılmayı arzu edenlere uygun olacaktır)
HEDEF KATILIMCI NİTELİKLERİ
· Okuma-yazma ağırlıklı İngilizce temel dilbilgisine sahip olmak
· Amatör olmak
· Konuya ilgi duymak
PROGRAM
Atölye Çalışmaları,
Pratiğe yöneliktir (kısa örnek metinler üzerinde yapılır)
İki dillidir
Yazınsal metinlerde çeviriye yönelik üslup ve söz sanatları incelemelerini içerir
Karşılaştırmalı çeviri eleştirisi yapılır
Haftada 3 saattir (Cumartesi günleri)
ATÖLYE YöNETİCİLERİ
Atölyede pratiğe yönelik şu çalışmaları yapılacaktır:
1- Dilbilgisi ağırlıklı çalışmalar-tümce analizleri,
2- Çeviriye yönelik uslup ve söz sanatlarının incelenmesine, çeviride kayıplar sorununa yönelik çalışmalar
3- Çeviri eleştirisi: Çevrilmiş ve yayımlanmış metinlerin orijinalleriyle karşılaştırılması; aynı yapıtın birden fazla çevirileri yapılmışsa örnek bölümler seçilerek metinler üzerinde karşılaştırmalı çalışmalar yapılması
4- Çeviride kültürel öğelerin önemi
ÇEVİRİ MESLEK BİRLİKLERİNDEN DAVET EDİLECEK KONUKLAR KATILIMCILARLA BULUŞACAKTIR
Mesleğe yönelik bilgi verecek profesyonel çevirmenler davet edilerek, katılımcılarla buluşturulacaktır
Meslekle ilgili sorunlar tartışılacaktır
KATILIMCILARA ÖNERİLEN SÖZLÜKLER
PEN-CDHK katılımcılarına atölye koordinatörlerinin önerileri doğrultusunda aşağıdaki sözlüklerden ya da benzerlerinden en az iki tanesini edinmeleri önerilmektedir:
Türkçe Sözlük Eski TDK
Ana Yazım Kılavuzu, Ömer Asım AKSOY
Roget’s International Thesaurus
Compact Oxford Dictionary Thesaurus & Wordpower Guide
Redhouse Sözlüğü-Türkçe/Osmanlıca-İngilizce
Merriam-Webster’s Dictionary of Synonyms
Türkçe’de Yakın ve Karşıt Anlamlılar Sözlüğü, Özcan YALIM
The BBI Combinatory Dictionary of English-A Guide to Word Combinations, abc Kitabevi a.ş.
Dictionary 2007 Turkish – English, Metin YURTBAŞI (Your Treasury of Words)
Dictionary of 2007-Basic English (You can tell a word by the company it keeps), Metin YURTBAŞI
ATÖLYE YöNETİCİLERİ
1- AYSU ERDEN
Dilbilimci, edebiyat eleştirmeni, çevirmen)
Hacettepe Üniversitesi İngiliz Dili ve Edebiyatı Bölümü'nden mezun olduktan sonra yine aynı Üniversitenin İngiliz Dil Bilimi Bölümünde asistan olarak göreve başlamış, doktora, doçentlik ve profesörlüğünü dilbilim alanında yapmıştır.
Doktora tezini "Azerice'nin Sözdizimi" üzerine yazan ve Kısa Öykü ve Dilbilimsel Eleştiri (2000) ve Balkan Writers in Action-A Cultural Interpretation of the Balkan Short Stories and Poems (2006) adlı kitapların yazarı olan Aysu ERDEN'in çeviribilim, biçembilim, yazınsal eleştiri ve sözdizimi konularında bilimsel çalışmaları vardır. 90'lı yılların öykücülüğü ile de ilgilenen Aysu ERDEN, Ankara'da, Edebiyatçılar Derneği tarafından, 1997 yılından günümüze kadar, kesintisiz olarak sürdürülmüş olan ve Türk Edebiyatına önemli katkılarda bulunan Ankara Öykü Günleri Projesi bünyesinde, 2002 yılında doğan "14 Şubat- Dünya Öykü Günü Projesi" ni, Uluslararası P.E.N. Yazarlar Örgütünün Çeviri ve Dil Hakları Komitesi' nin edebiyata ve dünya dil mirasına yönelik olan amaçları doğrultusunda geliştirmiş, söz konusu projeyi dünya yazarlarına tanıtmak, Uluslararası P.E.N.'e kabul ettirmek ve UNESCO'nun Kültür Takvimine aldırmak amacıyla, Makedonya (2002), Meksika (2003) ve Norveç'te (2004) yapılan Uluslararası P.E.N. Dünya Kongre'lerine, Türkiye PEN Merkezi Delegesi olarak katılmıştır. 2005 yılında Slovenya’nın Bled kentinde gerçekleştirilen Uluslararası P.E.N. Dünya Kongresinde ise yine aynı amaçla, projenin fikir babası, PEN ve Edebiyatçılar Derneği üyesi Özcan Karabulut’la katılımcı olarak yer almıştır.
Halen Edebiyatçılar Derneği Başkan Yardımcılığını sürdürmekte olan Aysu Erden, 2004-2006 yılları arasında, Türkiye PEN Merkezi Çeviri ve Dil Hakları Komitesi Başkanlığını, Türkiye PEN Merkezi Ankara Temsilciliğini yürütmüştür. 2007 yılı Haziran ayındaTürkiye PEN Merkezi Çeviri ve Dil Hakları Komitesi Baskanlığını yeniden üstlenmiştir. Ayrıca, yine aynı tarihte Türkiye PEN Merkezi Dış Genel Sekreterliği görevine getirilmiştir.
Aysu Erden, Türkiye PEN Merkezi'nin Uluslararası çok dilli Antoloji Projelerini tanıtmak üzere Uluslararası P.E.N.in, Çeviri ve Dil Hakları Komitesi tarafından her yıl Makedonya'nın Ohrid kentinde yapılmakta olan Uluslararası P.E.N. Çeviri ve Dil Hakları Komitesi Konferansları'na da, 2003, 2004 ve 2005 yıllarında, Türkiye PEN Merkezi Delegesi olarak katılmış, bildiri sunmuştur. Bu Konferanslarda, ayrıca, Türkiye PEN Merkezi’nin Çeviri ve Dil Hakları Komitesi üyeleri tarafından önerileren çok dilli Ortadoğu ve Balkanlar Öykü ve Şiir Antoloji Projelerini de tanıtmıştır. 2004-2006 yılları arasında Uluslararası P.E.N. Çeviri ve Dil Hakları Komitesi Yayın Kurulu üyesi olan Aysu Erden 2006 yılından beri Uluslararası P.E.N. Çeviri ve Dil Hakları Komitesi Danışma Kurulu üyesi ve çevirmenidir.
2- NEVZAT ERKMEN
(YKY’ce 2006’da yayımlanan Ulysses Sözlüğü s. 535)
. . . 31 İzmir: Tinsel-Tensel yolculuğu başlayan, Üniversite ardından, 1955’te Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) bursunu kazanarak, 7 yıl boyunca New York Üniversitesi'nde Pedagoji dalında Master (M.A.) ve Doktora (Ph.D.) çalışmaları yapan, Orhan Pamuk’un “Joyce ve Erkmen mükemmel ruh kardeşleridir“ dediği Erkmen, evli, iki çocuklu. Manhattan’da sakal bırakıp gitar çalıp 5th Avenue’yu noktalayan Greenwich Village “beat kuşağı” insanlarına karıştıysa da ”full” değil, “part-time beat” oldu; zira “SÖZ”ünü tutup, İzmir’de kendisine burs kefili olan babasıyla arkadaşı Asri Namal’ı kurtarmalıydı; o yüzdendir mecburi hizmetini yerine getirmek için Yozgat şilebine atlayıp yurda dönmesi. O yüzdendir Kerouac abisinin Dharma Bums’ını çevirip, Zen Kaçıkları adını verdiği bu çeviriyi, Kerouac’ın da abisi Allen Ginsberg’e göndermesi. Toydu: MEB’nın onu Türkiye’de eğitim reformları yapsın diye müsteşar atayacağını sanıyordu. İlahi! Çevresindekiler ise, “Pedagojiyi ne yapıcaksın, işadamı ol!” deyince, henüz kendi özünü bulamamış olduğu o dönemde, mecburi hizmetini takside bağatıp . . .
1963’te The Coca-Cola Export Corporation’ın Türkiye’deki ilk elemanı olarak gerisin geriye ABD'ye gönderilip pazarlama-yöneticilik dallarında uzmanlaştı; döndüğünde, The Coca-Cola Export Corporation’ın Genel Pazarlama Müdürü oldu, ve İstanbul, İzmir, Bursa, Adana ve Ankara Coca-Cola fabrikalarının açılışlarını gerçekleştirdi.
1972’de Turyağ AŞ'de Pazarlamadan sorumlu Genel Müdür Yardımcısı olarak Persil, Pril ve Tursil-76’yı ilk kez piyasaya sundu, bir ara Alsancak Rotary Kulübü’nü kuran “10 Altın Adam”dan biri seçilip kulübün Astbaşkanı da olduktan sonra Çukurova Gıda Sanayi ve Ticaret AŞ'de (Schweppes) Genel Müdürlük ve Yönetim Kurulu Üyeliği yaparken, Fritz Perls babasının özünü bulma çalışmalarında ilerlemiş, artık çevresindekileri mevresindekileri değil, çocukluğundan bildiği kendi özünü yeniden keşfedip, onu dinler olmuş, “Çocuklara, kaliteli de olsa, hep gazoz mu satacağım,” derken, uzun bir U-dönüşüyle . . .
1980’de Cumhuriyet gazetesine geçip Zekâ Oyunları köşelerini yönetmeye başlamış, World Puzzle Federation’ın—Dünya Zekâ Oyunları Federasyonu—kurucu üyesi ve Türkiye Temsilcisi olmuş, Beyin Olimpiyatları’nda Türkiye’ye Dünya 3.lüğü kazandırdığı Türkiye Zekâ Oyunları Kulübü ile, 1983’te de Psikanaliz, Erotoloji, Anlambilim, Geştalt Yaklaşımı, Eski Meksika Şamanlarının sonuncusu Don Juan’ın Öğretileri ile Zen, Yoga, Taoculuk birikimlerini paylaşmak amacıyla, Apartman Aşkları öykü kitabını da yayımladığı—ve 2006’da işin ticari yanı ağır bastığı için başkalarına devrettiği—Söz Yayın Oyunajans'ı kurmuştu.
2006’da, uzun süredir kendisini bir “Yaşam Savaşçısı” diye niteleyen Erkmen, ayrıntılarını http://www.neverk.com/ (yeniden yapılandırılma aşamasında) bulabileceğiniz “Yap-mama (Not-Doing)”, “Rüyacı”, “Enerji Eşleri”, ve ”Continuum Concept (Kucaklaşma [In-Arms training])” bağlamlarında kitaplar üretir, “bireysel” ve "workshop-grupları"yla uygulamalar yaparken, Finnegans Wake araştırmalarını . . . Bir sayfayı geçmesin dedilerdi: Onun için, şimdilik,
“HINÇLA OKŞA!”,
Pardon, “HOŞÇA KALIN!” diyecektim—harfler karıştı da!
İşim oyun!
Ulysses’i niçin çevirdim sandınız?
3- HASİNE ŞEN
Kırcaali, Bulgaristan’da doğan Hasine Şen 1990 yılında Türkiye’ye göç etti. 1995’te İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Amerikan Kültürü ve Edebiyatı bölümünden mezun oldu. "Refurbishment of Narrative Strategies in John Barth's Lost in the Funhouse" ve "Authority of/and the Reader in Paul Auster's The New York Trilogy" başlıklı yüksek lisans ve doktora tezlerini de aynı üniversitenin aynı bölümünde tamamlayan Hasine Şen, 1997’de aynı bölümde araştırma görevlisi olarak göreve başladı ve şu anda Yard.Doç.Dr. kadrosunda çalışmalarını sürdürmektedir.
Amerikan edebiyatı konulu bildiri ve yayınlarının yanı sıra, göç ve kimlik sorunlarına da ilgi duyan Hasine Şen’in, 1989 Bulgaristan Göçmenleri ile ilgili çalışmaları da bulunmaktadır.
Balkan (özellikle de Bulgar) edebiyatı ile de ilgilenen Şen, Bulgar "Lik" dergisinin 2006 yılında gerçekleştirdiği ‘’Son Sayfa: Balkanlar Yayını" projesinin Türkiye temsilciliğini yaptı. Proje dahilinde Balkan edebiyatını tanıtan çeviri ve yazıları Ocak-Aralık 2006 tarihleri arasında ‘Kaçak Yayın’ dergisinde yayımlandı.
Hasine Şen, 2003-2007 yılları arasında yayımlanan ‘Kaçak Yayın’ dergisinin yazar kadrosunda yer aldı ve dergiye gezi, tanıtım ve eleştiri yazıları, söyleşi ve çevirileri ile katkıda bulundu.
Bulgar yazarı Alek Popov’un öykülerini Türkçeye çeviren Şen (Bulgar Kondüktör, Hit Kitap, 2007), şu anda Aslı Erdoğan’ın Kabuk Adam romanının Bulgarca çevirisi üzerinde çalışmaktadır.
Hasine Şen’in Bulgar edebiyat dergileri ve gazetelerinde Türk edebiyatını tanıtan yazı ve çeviri metinleri de bulunmaktadır.
Doktora tezini "Azerice'nin Sözdizimi" üzerine yazan ve Kısa Öykü ve Dilbilimsel Eleştiri (2000) ve Balkan Writers in Action-A Cultural Interpretation of the Balkan Short Stories and Poems (2006) adlı kitapların yazarı olan Aysu ERDEN'in çeviribilim, biçembilim, yazınsal eleştiri ve sözdizimi konularında bilimsel çalışmaları vardır. 90'lı yılların öykücülüğü ile de ilgilenen Aysu ERDEN, Ankara'da, Edebiyatçılar Derneği tarafından, 1997 yılından günümüze kadar, kesintisiz olarak sürdürülmüş olan ve Türk Edebiyatına önemli katkılarda bulunan Ankara Öykü Günleri Projesi bünyesinde, 2002 yılında doğan "14 Şubat- Dünya Öykü Günü Projesi" ni, Uluslararası P.E.N. Yazarlar Örgütünün Çeviri ve Dil Hakları Komitesi' nin edebiyata ve dünya dil mirasına yönelik olan amaçları doğrultusunda geliştirmiş, söz konusu projeyi dünya yazarlarına tanıtmak, Uluslararası P.E.N.'e kabul ettirmek ve UNESCO'nun Kültür Takvimine aldırmak amacıyla, Makedonya (2002), Meksika (2003) ve Norveç'te (2004) yapılan Uluslararası P.E.N. Dünya Kongre'lerine, Türkiye PEN Merkezi Delegesi olarak katılmıştır. 2005 yılında Slovenya’nın Bled kentinde gerçekleştirilen Uluslararası P.E.N. Dünya Kongresinde ise yine aynı amaçla, projenin fikir babası, PEN ve Edebiyatçılar Derneği üyesi Özcan Karabulut’la katılımcı olarak yer almıştır.
Halen Edebiyatçılar Derneği Başkan Yardımcılığını sürdürmekte olan Aysu Erden, 2004-2006 yılları arasında, Türkiye PEN Merkezi Çeviri ve Dil Hakları Komitesi Başkanlığını, Türkiye PEN Merkezi Ankara Temsilciliğini yürütmüştür. 2007 yılı Haziran ayındaTürkiye PEN Merkezi Çeviri ve Dil Hakları Komitesi Baskanlığını yeniden üstlenmiştir. Ayrıca, yine aynı tarihte Türkiye PEN Merkezi Dış Genel Sekreterliği görevine getirilmiştir.
Aysu Erden, Türkiye PEN Merkezi'nin Uluslararası çok dilli Antoloji Projelerini tanıtmak üzere Uluslararası P.E.N.in, Çeviri ve Dil Hakları Komitesi tarafından her yıl Makedonya'nın Ohrid kentinde yapılmakta olan Uluslararası P.E.N. Çeviri ve Dil Hakları Komitesi Konferansları'na da, 2003, 2004 ve 2005 yıllarında, Türkiye PEN Merkezi Delegesi olarak katılmış, bildiri sunmuştur. Bu Konferanslarda, ayrıca, Türkiye PEN Merkezi’nin Çeviri ve Dil Hakları Komitesi üyeleri tarafından önerileren çok dilli Ortadoğu ve Balkanlar Öykü ve Şiir Antoloji Projelerini de tanıtmıştır. 2004-2006 yılları arasında Uluslararası P.E.N. Çeviri ve Dil Hakları Komitesi Yayın Kurulu üyesi olan Aysu Erden 2006 yılından beri Uluslararası P.E.N. Çeviri ve Dil Hakları Komitesi Danışma Kurulu üyesi ve çevirmenidir.
2- NEVZAT ERKMEN
(YKY’ce 2006’da yayımlanan Ulysses Sözlüğü s. 535)
. . . 31 İzmir: Tinsel-Tensel yolculuğu başlayan, Üniversite ardından, 1955’te Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) bursunu kazanarak, 7 yıl boyunca New York Üniversitesi'nde Pedagoji dalında Master (M.A.) ve Doktora (Ph.D.) çalışmaları yapan, Orhan Pamuk’un “Joyce ve Erkmen mükemmel ruh kardeşleridir“ dediği Erkmen, evli, iki çocuklu. Manhattan’da sakal bırakıp gitar çalıp 5th Avenue’yu noktalayan Greenwich Village “beat kuşağı” insanlarına karıştıysa da ”full” değil, “part-time beat” oldu; zira “SÖZ”ünü tutup, İzmir’de kendisine burs kefili olan babasıyla arkadaşı Asri Namal’ı kurtarmalıydı; o yüzdendir mecburi hizmetini yerine getirmek için Yozgat şilebine atlayıp yurda dönmesi. O yüzdendir Kerouac abisinin Dharma Bums’ını çevirip, Zen Kaçıkları adını verdiği bu çeviriyi, Kerouac’ın da abisi Allen Ginsberg’e göndermesi. Toydu: MEB’nın onu Türkiye’de eğitim reformları yapsın diye müsteşar atayacağını sanıyordu. İlahi! Çevresindekiler ise, “Pedagojiyi ne yapıcaksın, işadamı ol!” deyince, henüz kendi özünü bulamamış olduğu o dönemde, mecburi hizmetini takside bağatıp . . .
1963’te The Coca-Cola Export Corporation’ın Türkiye’deki ilk elemanı olarak gerisin geriye ABD'ye gönderilip pazarlama-yöneticilik dallarında uzmanlaştı; döndüğünde, The Coca-Cola Export Corporation’ın Genel Pazarlama Müdürü oldu, ve İstanbul, İzmir, Bursa, Adana ve Ankara Coca-Cola fabrikalarının açılışlarını gerçekleştirdi.
1972’de Turyağ AŞ'de Pazarlamadan sorumlu Genel Müdür Yardımcısı olarak Persil, Pril ve Tursil-76’yı ilk kez piyasaya sundu, bir ara Alsancak Rotary Kulübü’nü kuran “10 Altın Adam”dan biri seçilip kulübün Astbaşkanı da olduktan sonra Çukurova Gıda Sanayi ve Ticaret AŞ'de (Schweppes) Genel Müdürlük ve Yönetim Kurulu Üyeliği yaparken, Fritz Perls babasının özünü bulma çalışmalarında ilerlemiş, artık çevresindekileri mevresindekileri değil, çocukluğundan bildiği kendi özünü yeniden keşfedip, onu dinler olmuş, “Çocuklara, kaliteli de olsa, hep gazoz mu satacağım,” derken, uzun bir U-dönüşüyle . . .
1980’de Cumhuriyet gazetesine geçip Zekâ Oyunları köşelerini yönetmeye başlamış, World Puzzle Federation’ın—Dünya Zekâ Oyunları Federasyonu—kurucu üyesi ve Türkiye Temsilcisi olmuş, Beyin Olimpiyatları’nda Türkiye’ye Dünya 3.lüğü kazandırdığı Türkiye Zekâ Oyunları Kulübü ile, 1983’te de Psikanaliz, Erotoloji, Anlambilim, Geştalt Yaklaşımı, Eski Meksika Şamanlarının sonuncusu Don Juan’ın Öğretileri ile Zen, Yoga, Taoculuk birikimlerini paylaşmak amacıyla, Apartman Aşkları öykü kitabını da yayımladığı—ve 2006’da işin ticari yanı ağır bastığı için başkalarına devrettiği—Söz Yayın Oyunajans'ı kurmuştu.
2006’da, uzun süredir kendisini bir “Yaşam Savaşçısı” diye niteleyen Erkmen, ayrıntılarını http://www.neverk.com/ (yeniden yapılandırılma aşamasında) bulabileceğiniz “Yap-mama (Not-Doing)”, “Rüyacı”, “Enerji Eşleri”, ve ”Continuum Concept (Kucaklaşma [In-Arms training])” bağlamlarında kitaplar üretir, “bireysel” ve "workshop-grupları"yla uygulamalar yaparken, Finnegans Wake araştırmalarını . . . Bir sayfayı geçmesin dedilerdi: Onun için, şimdilik,
“HINÇLA OKŞA!”,
Pardon, “HOŞÇA KALIN!” diyecektim—harfler karıştı da!
İşim oyun!
Ulysses’i niçin çevirdim sandınız?
3- HASİNE ŞEN
Kırcaali, Bulgaristan’da doğan Hasine Şen 1990 yılında Türkiye’ye göç etti. 1995’te İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Amerikan Kültürü ve Edebiyatı bölümünden mezun oldu. "Refurbishment of Narrative Strategies in John Barth's Lost in the Funhouse" ve "Authority of/and the Reader in Paul Auster's The New York Trilogy" başlıklı yüksek lisans ve doktora tezlerini de aynı üniversitenin aynı bölümünde tamamlayan Hasine Şen, 1997’de aynı bölümde araştırma görevlisi olarak göreve başladı ve şu anda Yard.Doç.Dr. kadrosunda çalışmalarını sürdürmektedir.
Amerikan edebiyatı konulu bildiri ve yayınlarının yanı sıra, göç ve kimlik sorunlarına da ilgi duyan Hasine Şen’in, 1989 Bulgaristan Göçmenleri ile ilgili çalışmaları da bulunmaktadır.
Balkan (özellikle de Bulgar) edebiyatı ile de ilgilenen Şen, Bulgar "Lik" dergisinin 2006 yılında gerçekleştirdiği ‘’Son Sayfa: Balkanlar Yayını" projesinin Türkiye temsilciliğini yaptı. Proje dahilinde Balkan edebiyatını tanıtan çeviri ve yazıları Ocak-Aralık 2006 tarihleri arasında ‘Kaçak Yayın’ dergisinde yayımlandı.
Hasine Şen, 2003-2007 yılları arasında yayımlanan ‘Kaçak Yayın’ dergisinin yazar kadrosunda yer aldı ve dergiye gezi, tanıtım ve eleştiri yazıları, söyleşi ve çevirileri ile katkıda bulundu.
Bulgar yazarı Alek Popov’un öykülerini Türkçeye çeviren Şen (Bulgar Kondüktör, Hit Kitap, 2007), şu anda Aslı Erdoğan’ın Kabuk Adam romanının Bulgarca çevirisi üzerinde çalışmaktadır.
Hasine Şen’in Bulgar edebiyat dergileri ve gazetelerinde Türk edebiyatını tanıtan yazı ve çeviri metinleri de bulunmaktadır.
15 Mayıs 2008 Perşembe
Sempozyumdan fotoğraflar
soldan sağa
Ahmet Soysal, Cevat Çapan, Gönül Çapan
soldan sağa
Beki L. Bahar, Füsun Akatlı, Yiğit Bener
Yiğit Bener, Füsun Akatlı, Beki L. Bahar
soldan sağa
Ahmet Soysal, Ali Akay, Yusuf Eradam
soldan sağa
Ahmet Soysal, Ali Akay, Tarık Günersel, Yusuf Eradam
Tarık Günersel, Kata Kulavkova
soldan sağa
Aysu Erden, Tozan Alkan, Risto Lazarov, Alek Popov, Hasine Şen
soldan sağa
Aysu Erden, Alek Popov, Kata Kulavkova, Risto Lazarov, Tarık Günersel
Soldan sağa (ayaktakiler)
Jale Sancak, Aysu Erden, Alek Popov, Kata Kulavkova, Nemika Tuğcu, Yasemin Yazıcı, Risto Lazarov, Tarık Günersel... (oturanlar) Derya Önder, Yaşar Bodur, Halil İbrahim Özcan, Ayten Mutlu, Ceren Yalçın...
Soldan Sağa
(Ayaktakiler) Tekin Gönenç, Ceren Yalçın, Tarık Günersel, Derya Önder, Yaşar Bodur, Nemika Tuğcu, Yasemin Yazıcı, Hasine Şen, Halil İbrahim Özcan
(Oturanlar) Beki L. Bahar, Aysu Erden, Risto Lazarov, Alek Popov, Kata Kulavkova, Nevzat Erkemen...
13 Mayıs 2008 Salı
Küreselleşme ve Dil Sempozyumu yapıldı
Uluslararası PEN Türkiye Merkezi Çeviri ve Dil Hakları Komitesi (ÇDHK) tarafından düzenlenen "Küreselleşme ve Dil" sempozyumu 10-11 Mayıs günlerinde Bilgi Üniversitesi'nde yapıldı.
Programda Çeviri Edebiyatın Ülke Edebiyatlarına Katkıları, Dil Hakları ve Dil Özgürlüğü, Küreselleşme ve Dil, Dilde Yabancılaşma ve Dil Savaşımları konulu paneller ile Ulysses Çevirisi: Tinsel-Tensel Bir Yolculuk ve Bir Çeviri Öyküsü: Şiir Atlası adlı deneyim paylaşmaları yer aldı.
Başkan Tarık Günersel Türkiye'de Kürtçenin durumundan söz etti, baskı altında bırakılışını eleştirdi. Hastanede olduğu için katılamayan Uluslararası PEN Genel Sekreteri Eugene Schoulgin için şifa dileyen Çeviri ve Dil Hakları Komitesi Başkanı Aysu Erden komite çalışmaları hakkında bilgi verdi.
Uluslararası PEN ÇDHK Başkanı Kata Kulavkova küreselleşme stratejisi karşısında PEN'in dil ve edebiyatta çeşitliliği koruma stratejisini vurguladı, açıkladı.
Makedonya PEN Başkanı Risto Lazarov Makedoncanın yüzyıllarca Osmanlı etkisinde kaldığını, bu dönemde ise İngilizcenin etkili olduğunu belirtti, bu süreçlerin Makedoncanın zenginliğine katkıya da yol açtığını söyledi. Lazarov "Dünyanın efendileri olmak isteyenler küreselleşmeyi sihirli iksir diye sunuyor ama iksir değil, zehir," dedi.
Bulgaristan PEN Genel Sekreteri Alek Popov Türkçe'de yayınlanan Kiralık Kraliçe romanı ile Bulgar Kondüktör adlı öykü kitabı bağlamında dil-hayat ilişkisine değindi.
Tozan Alkan çevirinin katkıları konusunu çeşitli boyutlarıyla işledi.
James Joyce'un Ulysses romanını (YKY) Türkçeye kazandıran Nevzat Erkmen bu süreçle ilgili bilgi paylaştı, Finnegans Wake'i çevirmek için 12 yıldır hazırlık yaptığını açıkladı.
Küreselleşmeyi ekonomi, siyaset ve kültür boyutlarıyla ele alan Ahmet Soysal devrim gerektiğini belirtti ve bu konudaki yeni kitabına değindi.
Yusuf Eradam günümüz Türkçe kullanımından "ekstra geleneksel reçel" gibi ilginç örnekler verdi ve PEN'e dil konusunda bir proje önerdi.
Ali Akay çeviri teorisi konusunda Walter Benjamin'e değindi, bazı terimlerin orijinal dildeki halleriyle kullanılmasının daha doğru bulduğunu belirtti.
Cevat Çapan Şiiri Çevir Denize At adlı kitabının serüvenine değindi; 1993'ten beri Cumhuriyet gazetesi için hazırladığı Şiir Atlası'nın pek çok çevirmenin katkısıyla sürdüğünü belirtti; boş zaman ayırarak değil, zamanını boşaltarak çeviri yaptığını söyledi. Çeviri alanındaki çeşitli uluslararası girişimlere değinen Çapan şiir çevirisinde ezgiselliğin korunmasının önemini vurguladı.
Beki L. Bahar "Akadça ile Sümerce arasındaki mücadele ilk dil savaşı sayılabilir," dedi, "çoğunluğun ısrarla kullandığı bir dilin daha zengin ama azınlıkça kullanılan bir dil karşısında uzun sürede ‘galip' geldiğini -üzülerek- belirtti; öte yandan her dilden bir şeylerin yaşamaya devam ettiğini vurguladı: "Arapça 1'den 10'a kadar sayıların adları Sümerceden gelmedir," dedi.
Yiğit Bener sınıf çatışmasının dil kullanımındaki izdüşümlerine değindi. Başka dillerden kelime alınabileceğini, daha önemli olan noktanın dilin temel yapısına uygun kullanış tarzı olduğunu belirtti.
Füsun Akatlı üniversitede Türkçe öğrenimden yana olduğunu belirtti, en az bir yabancı dilin iyi öğrenilmesi gerektiğini ama öğretimin tamamen başka dilde olmasının yabancılaştırıcı ve yanlış olduğunu savundu. Bunu bir sömürge politikası olarak nitelendirdi.
Katılımcılara, Çeviri ve Dil Hakları Komitesi'ne, Aysu Erden, Derya Önder ve Yaşar Bodur'dan oluşan Düzenleme Komitesi'ne ve katkıda bulunanlara bütün PEN üyeleri adına teşekkür eden T.Günersel sunumların Türkçe ve İngilizce özetlerine pen.org.tr sitesinde yer vermek istediklerini belirtti.
Programda Çeviri Edebiyatın Ülke Edebiyatlarına Katkıları, Dil Hakları ve Dil Özgürlüğü, Küreselleşme ve Dil, Dilde Yabancılaşma ve Dil Savaşımları konulu paneller ile Ulysses Çevirisi: Tinsel-Tensel Bir Yolculuk ve Bir Çeviri Öyküsü: Şiir Atlası adlı deneyim paylaşmaları yer aldı.
Başkan Tarık Günersel Türkiye'de Kürtçenin durumundan söz etti, baskı altında bırakılışını eleştirdi. Hastanede olduğu için katılamayan Uluslararası PEN Genel Sekreteri Eugene Schoulgin için şifa dileyen Çeviri ve Dil Hakları Komitesi Başkanı Aysu Erden komite çalışmaları hakkında bilgi verdi.
Uluslararası PEN ÇDHK Başkanı Kata Kulavkova küreselleşme stratejisi karşısında PEN'in dil ve edebiyatta çeşitliliği koruma stratejisini vurguladı, açıkladı.
Makedonya PEN Başkanı Risto Lazarov Makedoncanın yüzyıllarca Osmanlı etkisinde kaldığını, bu dönemde ise İngilizcenin etkili olduğunu belirtti, bu süreçlerin Makedoncanın zenginliğine katkıya da yol açtığını söyledi. Lazarov "Dünyanın efendileri olmak isteyenler küreselleşmeyi sihirli iksir diye sunuyor ama iksir değil, zehir," dedi.
Bulgaristan PEN Genel Sekreteri Alek Popov Türkçe'de yayınlanan Kiralık Kraliçe romanı ile Bulgar Kondüktör adlı öykü kitabı bağlamında dil-hayat ilişkisine değindi.
Tozan Alkan çevirinin katkıları konusunu çeşitli boyutlarıyla işledi.
James Joyce'un Ulysses romanını (YKY) Türkçeye kazandıran Nevzat Erkmen bu süreçle ilgili bilgi paylaştı, Finnegans Wake'i çevirmek için 12 yıldır hazırlık yaptığını açıkladı.
Küreselleşmeyi ekonomi, siyaset ve kültür boyutlarıyla ele alan Ahmet Soysal devrim gerektiğini belirtti ve bu konudaki yeni kitabına değindi.
Yusuf Eradam günümüz Türkçe kullanımından "ekstra geleneksel reçel" gibi ilginç örnekler verdi ve PEN'e dil konusunda bir proje önerdi.
Ali Akay çeviri teorisi konusunda Walter Benjamin'e değindi, bazı terimlerin orijinal dildeki halleriyle kullanılmasının daha doğru bulduğunu belirtti.
Cevat Çapan Şiiri Çevir Denize At adlı kitabının serüvenine değindi; 1993'ten beri Cumhuriyet gazetesi için hazırladığı Şiir Atlası'nın pek çok çevirmenin katkısıyla sürdüğünü belirtti; boş zaman ayırarak değil, zamanını boşaltarak çeviri yaptığını söyledi. Çeviri alanındaki çeşitli uluslararası girişimlere değinen Çapan şiir çevirisinde ezgiselliğin korunmasının önemini vurguladı.
Beki L. Bahar "Akadça ile Sümerce arasındaki mücadele ilk dil savaşı sayılabilir," dedi, "çoğunluğun ısrarla kullandığı bir dilin daha zengin ama azınlıkça kullanılan bir dil karşısında uzun sürede ‘galip' geldiğini -üzülerek- belirtti; öte yandan her dilden bir şeylerin yaşamaya devam ettiğini vurguladı: "Arapça 1'den 10'a kadar sayıların adları Sümerceden gelmedir," dedi.
Yiğit Bener sınıf çatışmasının dil kullanımındaki izdüşümlerine değindi. Başka dillerden kelime alınabileceğini, daha önemli olan noktanın dilin temel yapısına uygun kullanış tarzı olduğunu belirtti.
Füsun Akatlı üniversitede Türkçe öğrenimden yana olduğunu belirtti, en az bir yabancı dilin iyi öğrenilmesi gerektiğini ama öğretimin tamamen başka dilde olmasının yabancılaştırıcı ve yanlış olduğunu savundu. Bunu bir sömürge politikası olarak nitelendirdi.
Katılımcılara, Çeviri ve Dil Hakları Komitesi'ne, Aysu Erden, Derya Önder ve Yaşar Bodur'dan oluşan Düzenleme Komitesi'ne ve katkıda bulunanlara bütün PEN üyeleri adına teşekkür eden T.Günersel sunumların Türkçe ve İngilizce özetlerine pen.org.tr sitesinde yer vermek istediklerini belirtti.
8 Mayıs 2008 Perşembe
Küreselleşme ve Dil Sempozyumu
10-11 Mayıs 2008
Bilgi Üniversitesi Dolapdere Kampusu
BS1 Salonu
Düzenleyen
PEN Yazarlar Derneği Çeviri ve Dil Hakları Komitesi
10 Mayıs 2008 Cumartesi
13:30 -14:00 Açılış Konuşmaları
Tarık GÜNERSEL, Kata KULAVKOVA, Aysu ERDEN
14:00-15:30 Çeviri Edebiyatın Ülke Edebiyatlarına Katkıları
Tozan ALKAN, Aysu ERDEN, Rista LAZAROV
PEN Yazarlar Derneği Çeviri ve Dil Hakları Komitesi
10 Mayıs 2008 Cumartesi
13:30 -14:00 Açılış Konuşmaları
Tarık GÜNERSEL, Kata KULAVKOVA, Aysu ERDEN
14:00-15:30 Çeviri Edebiyatın Ülke Edebiyatlarına Katkıları
Tozan ALKAN, Aysu ERDEN, Rista LAZAROV
15:45-16:15 Ulysses Çevirisi: Bir Tinsel-Tensel Yolculuk
Nevzat ERKMEN
16:30-18:00 Dil Hakları ve Dil Özgürlüğü
Kata KULAVKOVA –Aysu ERDEN (İngilizce)
Eugene SCHOULGIN – Deniz CANEFE (Norveçce)
Alek POPOV – Hasine ŞEN (Bulgarca)
11 Mayıs 2008 Pazar
14:00-15:30 Küreselleşme ve Dil
Ahmet SOYSAL, Ali AKAY, Yusuf ERADAM
15:45-16:15 Bir Çeviri Öyküsü: Şiir Atlası
Cevat ÇAPAN
16:30-18:00 Dilde Yabancılaşma ve Dil Savaşımları
Füsun AKATLI, Beki L. BAHAR, Yiğit BENER
cevirivedilhaklari@pen.org.tr
Düzenleme Komitesi: Aysu ERDEN - Derya ÖNDER - Yaşar BODUR
Danışma Kurulu: Nevzat ERKMEN, Raşit GÖKÇELİ, Hasine ŞEN, Nemika TUĞCU, Yasemin YAZICI
PEN-Türkiye ÇDHK Üyeleri: Aysu ERDEN (Başkan), Makbule ARAS, Yaşar BODUR, Nevzat ERKMEN, Raşit GÖKÇELI, Tekin GÖNENÇ, Özcan KARABULUT, Derya ÖNDER, Hasine ŞEN, Nemika TUĞCU, Yasemin YAZICI
Çeviri ve Dil Haklari Metni
Dil ve edebiyat ürünleri, bireylerin, dil topluluklarının, tüm insanlığın kültürel deneyimlerini, türlü bilgileri, farklı yaşam tarzlarını içlerinde barındıran zengin kaynaklardır.
Diller, gelecek kuşaklara, insanlığın farklı dönemlerine ilişkin görüş, bilgi, gelenek ve tarihsel olaylarını aktarırlar. Dil, kültürel çeşitliliğin temel öğesidir.
Giderek az öğrenilen, konuşulmayan, üzerinde durulmayan dillerin, bu bakımdan kaybolmaya yüz tutmuş kültürel öğeler olduğunu unutmamalıyız. Sorumluluğumuz bu noktada başlamaktadır; dillere sahip çıkmak, korumak adına...
UNESCO’nun Kültürel Çeşitlilik Evrensel Bildirgesi’nde de belirtildiği üzere, kültür, toplumların maddi, manevi, zihinsel, edebi, sanatsal, duygusal, yaratıcı özellik ve eğilimlerinin, inanç sistemlerinin, kimlik arayışlarının, toplumsal uyum stratejilerinin, bilgi aktarım ve gelişimlerinin tümü olarak kabul edilmektedir.
1976-79 yılları arasında Uluslararası P.E.N. başkanlığını yapan Peru’lu yazar Mario Vargas Llosa, PEN’e bakış açısını şöyle dile getirmiştir: “Uluslararası P.E.N., farklı dilleri konuşan, farklı milliyetlere mensup ve farklı inançlara sahip yazarlar arasında sürekli bir köprü oluşturmayı bilen ender kurumlardan biridir.”
Uluslararası P.E.N.'in 1978 yılında kurulmuş olan “Çeviri ve Dil Hakları Komitesi”, dünya kültürleri arasında yitirilme tehlikesiyle karşı karşıya kalmış olan dilleri ayırım yapmaksızın savunmakta, onlara destek vermektedir.
PEN, sözkonusu dillerde yazılmış olan edebi eserlerin dünya dillerine çevrilmesini teşvik etmekte, dillerin haklarını korumakta, herkesin kendi dilini bireysel olarak ya da topluluğuyla paylaşarak kullanma hakkına sahip olduğunu vurgulamaktadır.
Çeviri ve Dil Hakları Komitesi'nin iki yönlü temel amacı vardır:
1) Dilleri korumak ve onlara destek vermek.
2)Çeviri projeleri hazırlamak. Komite bu amaçlar doğrultusunda çağdaş ve edebi metinlerin çok ya da az kullanılan tüm dillere çevrilmesine çaba göstermektedir. Komite, ülke ve ulusların edebiyatları arasında da köprüler oluşturmak ve barış düşüncesini geliştirerek yeryüzünde bunu pekiştirmek için üye PEN kuruluşlarını türlü edebiyat etkinliklerine özendirmektedir. Öte yandan, UNESCO'nun da Uluslararası P.E.N.'in bu etkinliklerine destek olduğu, arka çıktığı bilinen bir olgudur.
Bu nedenle çeviri, özellikle edebiyat çevirileri ve her türden yaratıcı ifadenin dile ilişkin temel bir araç olarak görülmesine olanak vermesi bakımından ele alınmalı, yaygınlaştırılmalıdır. Bu kapsamda çeviri tekniklerine ilişkin yol ve yöntemleri daha bilimsel olarak ele alınmalı, bunların önündeki soysal ve hukuksal engellerle diğer sorunlar da gözden geçirilmelidir.
CDHK Türkiye PEN Merkezi 2008
Türkiye PEN Çeviri ve Dil Hakları Komitesi
Türkiye PEN Çeviri ve Dil Hakları Komitesi, önce Türkiye PEN Merkezi daha sonra Uluslararası PEN'e bağlı olarak çalışır.
Aysu Erden (Başkan) [Türkçe-İngilizce-Türkçe]
Özcan Karabulut
Raşit Gökçeli [Türkçe-Fransızca-Türkçe]
Derya Önder [Türkçe-Farsça-Türkçe]
Yasemin Yazıcı
Nemika Tuğcu
Tekin Gönenç [Türkce-İngilizce-Türkçe]
Yaşar Bodur (Türkçe-İngilizce)
Makbule Aras
Hasine Şen (İngilizce-Türkçe-İngilizce, Bulgarca- Türkçe-Bulgarca)
Nevzat Erkmen (Türkçe-İngilizce-Türkçe)
Aysu Erden (Başkan) [Türkçe-İngilizce-Türkçe]
Özcan Karabulut
Raşit Gökçeli [Türkçe-Fransızca-Türkçe]
Derya Önder [Türkçe-Farsça-Türkçe]
Yasemin Yazıcı
Nemika Tuğcu
Tekin Gönenç [Türkce-İngilizce-Türkçe]
Yaşar Bodur (Türkçe-İngilizce)
Makbule Aras
Hasine Şen (İngilizce-Türkçe-İngilizce, Bulgarca- Türkçe-Bulgarca)
Nevzat Erkmen (Türkçe-İngilizce-Türkçe)
Kaydol:
Kayıtlar (Atom)