Uluslararası PEN Türkiye Merkezi Çeviri ve Dil Hakları Komitesi (ÇDHK) tarafından düzenlenen "Küreselleşme ve Dil" sempozyumu 10-11 Mayıs günlerinde Bilgi Üniversitesi'nde yapıldı.
Programda Çeviri Edebiyatın Ülke Edebiyatlarına Katkıları, Dil Hakları ve Dil Özgürlüğü, Küreselleşme ve Dil, Dilde Yabancılaşma ve Dil Savaşımları konulu paneller ile Ulysses Çevirisi: Tinsel-Tensel Bir Yolculuk ve Bir Çeviri Öyküsü: Şiir Atlası adlı deneyim paylaşmaları yer aldı.
Başkan Tarık Günersel Türkiye'de Kürtçenin durumundan söz etti, baskı altında bırakılışını eleştirdi. Hastanede olduğu için katılamayan Uluslararası PEN Genel Sekreteri Eugene Schoulgin için şifa dileyen Çeviri ve Dil Hakları Komitesi Başkanı Aysu Erden komite çalışmaları hakkında bilgi verdi.
Uluslararası PEN ÇDHK Başkanı Kata Kulavkova küreselleşme stratejisi karşısında PEN'in dil ve edebiyatta çeşitliliği koruma stratejisini vurguladı, açıkladı.
Makedonya PEN Başkanı Risto Lazarov Makedoncanın yüzyıllarca Osmanlı etkisinde kaldığını, bu dönemde ise İngilizcenin etkili olduğunu belirtti, bu süreçlerin Makedoncanın zenginliğine katkıya da yol açtığını söyledi. Lazarov "Dünyanın efendileri olmak isteyenler küreselleşmeyi sihirli iksir diye sunuyor ama iksir değil, zehir," dedi.
Bulgaristan PEN Genel Sekreteri Alek Popov Türkçe'de yayınlanan Kiralık Kraliçe romanı ile Bulgar Kondüktör adlı öykü kitabı bağlamında dil-hayat ilişkisine değindi.
Tozan Alkan çevirinin katkıları konusunu çeşitli boyutlarıyla işledi.
James Joyce'un Ulysses romanını (YKY) Türkçeye kazandıran Nevzat Erkmen bu süreçle ilgili bilgi paylaştı, Finnegans Wake'i çevirmek için 12 yıldır hazırlık yaptığını açıkladı.
Küreselleşmeyi ekonomi, siyaset ve kültür boyutlarıyla ele alan Ahmet Soysal devrim gerektiğini belirtti ve bu konudaki yeni kitabına değindi.
Yusuf Eradam günümüz Türkçe kullanımından "ekstra geleneksel reçel" gibi ilginç örnekler verdi ve PEN'e dil konusunda bir proje önerdi.
Ali Akay çeviri teorisi konusunda Walter Benjamin'e değindi, bazı terimlerin orijinal dildeki halleriyle kullanılmasının daha doğru bulduğunu belirtti.
Cevat Çapan Şiiri Çevir Denize At adlı kitabının serüvenine değindi; 1993'ten beri Cumhuriyet gazetesi için hazırladığı Şiir Atlası'nın pek çok çevirmenin katkısıyla sürdüğünü belirtti; boş zaman ayırarak değil, zamanını boşaltarak çeviri yaptığını söyledi. Çeviri alanındaki çeşitli uluslararası girişimlere değinen Çapan şiir çevirisinde ezgiselliğin korunmasının önemini vurguladı.
Beki L. Bahar "Akadça ile Sümerce arasındaki mücadele ilk dil savaşı sayılabilir," dedi, "çoğunluğun ısrarla kullandığı bir dilin daha zengin ama azınlıkça kullanılan bir dil karşısında uzun sürede ‘galip' geldiğini -üzülerek- belirtti; öte yandan her dilden bir şeylerin yaşamaya devam ettiğini vurguladı: "Arapça 1'den 10'a kadar sayıların adları Sümerceden gelmedir," dedi.
Yiğit Bener sınıf çatışmasının dil kullanımındaki izdüşümlerine değindi. Başka dillerden kelime alınabileceğini, daha önemli olan noktanın dilin temel yapısına uygun kullanış tarzı olduğunu belirtti.
Füsun Akatlı üniversitede Türkçe öğrenimden yana olduğunu belirtti, en az bir yabancı dilin iyi öğrenilmesi gerektiğini ama öğretimin tamamen başka dilde olmasının yabancılaştırıcı ve yanlış olduğunu savundu. Bunu bir sömürge politikası olarak nitelendirdi.
Katılımcılara, Çeviri ve Dil Hakları Komitesi'ne, Aysu Erden, Derya Önder ve Yaşar Bodur'dan oluşan Düzenleme Komitesi'ne ve katkıda bulunanlara bütün PEN üyeleri adına teşekkür eden T.Günersel sunumların Türkçe ve İngilizce özetlerine pen.org.tr sitesinde yer vermek istediklerini belirtti.
Programda Çeviri Edebiyatın Ülke Edebiyatlarına Katkıları, Dil Hakları ve Dil Özgürlüğü, Küreselleşme ve Dil, Dilde Yabancılaşma ve Dil Savaşımları konulu paneller ile Ulysses Çevirisi: Tinsel-Tensel Bir Yolculuk ve Bir Çeviri Öyküsü: Şiir Atlası adlı deneyim paylaşmaları yer aldı.
Başkan Tarık Günersel Türkiye'de Kürtçenin durumundan söz etti, baskı altında bırakılışını eleştirdi. Hastanede olduğu için katılamayan Uluslararası PEN Genel Sekreteri Eugene Schoulgin için şifa dileyen Çeviri ve Dil Hakları Komitesi Başkanı Aysu Erden komite çalışmaları hakkında bilgi verdi.
Uluslararası PEN ÇDHK Başkanı Kata Kulavkova küreselleşme stratejisi karşısında PEN'in dil ve edebiyatta çeşitliliği koruma stratejisini vurguladı, açıkladı.
Makedonya PEN Başkanı Risto Lazarov Makedoncanın yüzyıllarca Osmanlı etkisinde kaldığını, bu dönemde ise İngilizcenin etkili olduğunu belirtti, bu süreçlerin Makedoncanın zenginliğine katkıya da yol açtığını söyledi. Lazarov "Dünyanın efendileri olmak isteyenler küreselleşmeyi sihirli iksir diye sunuyor ama iksir değil, zehir," dedi.
Bulgaristan PEN Genel Sekreteri Alek Popov Türkçe'de yayınlanan Kiralık Kraliçe romanı ile Bulgar Kondüktör adlı öykü kitabı bağlamında dil-hayat ilişkisine değindi.
Tozan Alkan çevirinin katkıları konusunu çeşitli boyutlarıyla işledi.
James Joyce'un Ulysses romanını (YKY) Türkçeye kazandıran Nevzat Erkmen bu süreçle ilgili bilgi paylaştı, Finnegans Wake'i çevirmek için 12 yıldır hazırlık yaptığını açıkladı.
Küreselleşmeyi ekonomi, siyaset ve kültür boyutlarıyla ele alan Ahmet Soysal devrim gerektiğini belirtti ve bu konudaki yeni kitabına değindi.
Yusuf Eradam günümüz Türkçe kullanımından "ekstra geleneksel reçel" gibi ilginç örnekler verdi ve PEN'e dil konusunda bir proje önerdi.
Ali Akay çeviri teorisi konusunda Walter Benjamin'e değindi, bazı terimlerin orijinal dildeki halleriyle kullanılmasının daha doğru bulduğunu belirtti.
Cevat Çapan Şiiri Çevir Denize At adlı kitabının serüvenine değindi; 1993'ten beri Cumhuriyet gazetesi için hazırladığı Şiir Atlası'nın pek çok çevirmenin katkısıyla sürdüğünü belirtti; boş zaman ayırarak değil, zamanını boşaltarak çeviri yaptığını söyledi. Çeviri alanındaki çeşitli uluslararası girişimlere değinen Çapan şiir çevirisinde ezgiselliğin korunmasının önemini vurguladı.
Beki L. Bahar "Akadça ile Sümerce arasındaki mücadele ilk dil savaşı sayılabilir," dedi, "çoğunluğun ısrarla kullandığı bir dilin daha zengin ama azınlıkça kullanılan bir dil karşısında uzun sürede ‘galip' geldiğini -üzülerek- belirtti; öte yandan her dilden bir şeylerin yaşamaya devam ettiğini vurguladı: "Arapça 1'den 10'a kadar sayıların adları Sümerceden gelmedir," dedi.
Yiğit Bener sınıf çatışmasının dil kullanımındaki izdüşümlerine değindi. Başka dillerden kelime alınabileceğini, daha önemli olan noktanın dilin temel yapısına uygun kullanış tarzı olduğunu belirtti.
Füsun Akatlı üniversitede Türkçe öğrenimden yana olduğunu belirtti, en az bir yabancı dilin iyi öğrenilmesi gerektiğini ama öğretimin tamamen başka dilde olmasının yabancılaştırıcı ve yanlış olduğunu savundu. Bunu bir sömürge politikası olarak nitelendirdi.
Katılımcılara, Çeviri ve Dil Hakları Komitesi'ne, Aysu Erden, Derya Önder ve Yaşar Bodur'dan oluşan Düzenleme Komitesi'ne ve katkıda bulunanlara bütün PEN üyeleri adına teşekkür eden T.Günersel sunumların Türkçe ve İngilizce özetlerine pen.org.tr sitesinde yer vermek istediklerini belirtti.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder